فروش 10هزار تومانی بادمجان 500 تومانی! - مجله پیکورو

از سوی دیگر عراق از ورود کامیون های بادمجان های صادراتی به این کشور ممانعت کرده که باعث ریزش قیمت بادمجان در بازار داخلی شد. البته مثل همیشه به جای متولیان دولتی واسطه گر ها کنترل بازار را به دست گرفتند و اجازه کاهش قیمت در بازار داخلی را ندادند آن هم درحالی که ایران پنجمین کشور تولیدکننده بادمجان در دنیا است. درحالی تولیدکننده به سبب نرخ پایین زحمت یک سال خود را نابود می کند که مصر ف کننده هم محصول را با قیمتی غیرمنطقی می خرد؛ در این میان سود اصلی در جیب واسطه گر هایی می رود که نه با تورم تولید و نه با تورم خرید درگیر نیستند.

اختلاف 10 برابری

یکی از کشاورزان جنوبی به دنیای اقتصاد می گوید نرخ فروش بادمجان به گونه ای است که حتی به صرفه نیست کارگر بگیریم. دلال ها سر زمین بادمجان را کیلویی 500 تومان می خرند درصورتی که در میدان تره بار کمتر از 5 هزار تومان فروخته نمی شود. این اختلاف 10 برابری برای چیست؟ سالاری که یکی از کشاورزان جنوب کرمان است می گوید از سه سال پیش شرایط کاشت صیفی جات سال به سال بدتر شده است: پارسال بادمجان را بین 300 تا 500 تومان فروختیم و امسال هم همان نرخ است.

این درحالی است که هزینه های نهاده های کشاورزی مثل کود، سم و مکمل های کشاورزی چند برابر شده است و دستمزد کارگر و کرایه حمل ونقل هم افزایش پیدا کرده است. بعد بادمجان را کیلویی 500 تومان از ما می خرند و بالای 7 هزار تومان می فروشند به مردم. در این میان کشاورز و مصرف کننده ضرر کرده و تنها کسی که سود می کند دلال است؛ آن هم چه سودی، بیشتر از 10 برابر.

مشاهدات میدانی خبرنگاران ما نشان می دهد بادمجان در میدان های تره بار کیلویی 5 تا 7 هزار تومان نرخ گذاری شده و در فروشگاه های مرکز شهر تهران کیلویی 8 تا 10هزارتومان به فروش می رسد.

رستمی زاده که یکی دیگر از کشاورزان جنوبی است می گوید: قیمت تمام شده هر کیلو بادمجان بین 2 تا 3 هزار تومان است و با احتساب هزینه حمل ونقل و سود میدان دار و میوه فروش باید بین 5 تا 7 هزار تومان به دست مصرف کننده برسد. اما کیلویی 500 تا 700 تومان از کشاورز می خرند و 10 هزار تومان به مصرف کننده می فروشند. من نوعی که کارم کشاورزی است با این شرایط دیگر رغبتی برایم می ماند که ادامه بدهم؟

این کشاورز می گوید فروش بادمجان کیلویی 500 تومان یعنی یک قدم آن طرف تر از ضرر. اگر محصول را به گله داران شتر و گاو بفروشم سود بیشتری می کنم چراکه خود گله دار کارگر می آورد و محصول را برداشت می کند. چون برای خوراک دام است کیفیت زیاد مهم نیست و شلخته برداشت می کنند، کیلویی 400 تومان هم می خرند. شما بودی کدام را انتخاب می کردی؟ البته این شانس نصیب همه کشاورزان نمی شود و بسیاری از آنان به عنوان اعتراض محصولات خود را در جاده ها و خیابان ها رها کردند. اما چرا قیمت فروش بادمجان سر زمین این قدر پایین آمده است؟

بازگرداندن بادمجان های صادراتی

در ماه های اخیر صادرات انواع محصولات کشاورزی رونق گرفت چراکه به سبب کاهش ارزش ریال بازار کشور های همسایه جذابیت بیشتری برای واسطه گر ها دارد. گوجه اولین قلمی بود که به سبب صادرات بی رویه روی نرخ فروش بازار داخلی تاثیر گذاشت و حتی به کیلویی 20هزار تومان هم رسید.

در هفته های اخیر عراق بار های صادراتی بادمجان را برگردانده و از ورود کامیون های حامل این محصولات با هدف حمایت از کشاورزان عراقی جلوگیری کرده است. این موضوع باعث شد قیمت بادمجان کاهش پیدا کند و دلالان قیمت را تا 500 تومان هم کاهش دهند. درحالی که وزارت جهادکشاورزی مدعی است طرح الگوی کشت محصولات کشاورزی را که شامل سطح زیر کشت براساس نیاز بازار داخلی و صادراتی است به اجرا درآورده، با نگاهی اجمالی به شرایط بازار میوه و صیفی جات در سه سال اخیر می توان دریافت این طرح اجرا نشده است.

توازن در بازار میوه و صیفی جات به هم خورده و درحالی که کشاورزان جنوبی به سبب ارزانی نرخ خرید محصولات خود را معدوم می سازند، به دلیل کاهش عرضه قیمت بادمجان در مرکز شهر تهران به 10 هزار تومان هم رسیده است. بادمجان ایرانی هم از بازار صادراتی ماند و هم از بازار داخلی، مصرف کننده ایرانی هم بادمجانی را که از کشاورز کیلویی 500 تومان خریداری می شود 10 هزار تومان می خرد. این شرایط نشان می دهد تنها دلال ها و واسطه گر ها میدان دار اصلی این بازار هستند نه وزارت جهادکشاورزی.

ایران، پنجمین تولیدکننده بادمجان

ایران به عنوان پنجمین تولیدکننده بادمجان در دنیا، سالانه حدود 740 هزار تن بادمجان مزرعه ای و گلخانه ای تولید می کند. سطح زیر کشت بادمجان در کل دنیا یک میلیون و 600 هزار هکتار است که براساس گزارشی در سال 2019 مجموعا 50 میلیون تن محصول از این زمین ها برداشت می شود.

چین به عنوان اولین کشور تولیدکننده بادمجان در دنیا سالانه 50 میلیون تن برداشت دارد. همچنین هند به عنوان دومین تولیدکننده سالانه با 4/ 13 میلیون تن 27 درصد تولید کل دنیا را به خود اختصاص داده است. این اعداد به خوبی نشان می دهد که با وجود برنامه و الگوی کشتی کارشناسی شده می توان حتی از صیفی جات به عنوان کالایی ارز آور در دورانی که دولت با محدودیت ارزی دست وپنجه نرم می کند استفاده کرد.

اما علاوه بر اینکه این برنامه ها تدوین نشده، محصولات به قیمت واقعی حتی به دست مصرف کننده داخلی نمی رسد. در مسیری که بادمجان طی می کند تا به دست مصرف کننده برسد، تولیدکننده و مصرف کننده ضررده هستند و تنها واسطه گر ها سود این بازار نصیبشان می شود؛ سودی که بر پایه حق العمل واسطه گری نیست و حداقل 7 برابر نرخ خرید از کشاورز است.